Plusy i minusy uprawy borówki amerykańskiej. Plantatorzy z Krojczyna zdradzają sekrety

Uprawa borówki amerykańskiej, choć decyzją polskich producentów przestaje się używać tego przymiotnika, stała się w naszym kraju popularna, a jej smak pokochali klienci. Powinna być zatem bardzo lukratywna, ale ceny oferowane producentom nijak się mają do tych na sklepowych półkach. Ten rok jest wyjątkowo trudny dla rolników i sadowników – pogoda i niestabilność rynku postawiły pod dużym znakiem zapytania dochodowość ich pracy.

Monika Kołaczyńska z Krojczyna w gminie Dobrzyń nad Wisłą oraz jej brat Marek wraz z żoną Agnieszką prowadzą gospodarstwa sadownicze, specjalizujące się w uprawie borówki amerykańskiej. W ten sposób kontynuują dzieło swojego ojca Jana, który należał do prekursorów uprawy borówki amerykańskiej w naszym kraju.

- Borówka amerykańska to fascynacja mojego taty – opowiada Monika Kołaczyńska. – Pierwsze krzewy zasadził w latach dziewięćdziesiątych po powrocie ze Stanów Zjednoczonych. W tamtym okresie była ona w Polsce praktycznie nieznana. Zaczynał od pięciu hektarów, a teraz nasze plantacje zajmują areał blisko czterdziestu hektarów. Mój udział w tym areale jest niewielki, ale to w dużej mierze na mojej głowie jest marketing.

Uprawa borówki amerykańskiej do prostych nie należy. To poszukiwanie nowych odmian, które nie tylko dobrze smakują, ale też nadają się do przechowywania, oraz ekologicznych rozwiązań. To wszystko kosztuje. Dodatkowo w tym roku prawdziwą plagą były ptaki, szczególnie wróble i szpaki. Ich odstraszanie jest wyjątkowo uciążliwe i niezbyt skuteczne.

Susza, szkodniki i niskie ceny borówki

W pełni sezonu zbiór rozpoczyna się wczesnym rankiem, a linia sortownicza jest czynna przez całą dobę. Owoce są zarówno ręcznie zrywane, jak i sortowane. Do pojemników muszą trafić te najwyższej jakości, a to już zależy od pracowników. Zapakowane wyjeżdżają do polskich sklepów, ale też za granicę.

- Nasze gospodarstwa mają wyrobioną markę i dajemy sobie radę, chociaż ten rok jest wyjątkowo trudny pod wieloma względami– mówi Monika Kołaczyńska. - Nie dość, że borykamy się z przerażającą wręcz suszą, to jeszcze walczymy ze szkodnikami. Teraz atak przypuściły nornice. W takiej sytuacji wydawać by się mogło, że oferowane ceny będą adekwatne do panujących warunków. Nic takiego się nie dzieje! Ceny zaczęły tak spadać, że w pewnym momencie odbiorcy oferowali 3 zł za kilogram borówki, a koszt wyprodukowania dobrej gatunkowo borówki to 11 zł! Takie działania na rynku są chyba celowe. Podobnie się działo z czarną porzeczką. Ceny zaczynały gwałtownie spadać, bo niby w magazynach były takie zapasy, a potem się okazywało, ze jednak jej nie ma. Na rynku jest też bardzo dużo ukraińskiej borówki. Słyszałam nawet o przypadkach, że importowane owoce są przepakowywane w polskie opakowania. Zatem o stabilnej sytuacji na rynku możemy jedynie pomarzyć! Na szczęście, nie mamy problemów z pracownikami, jak to się dzieje w innych regionach kraju.

Borówki zdrowe i wyjątkowo smaczne

Owoce borówki amerykańskiej wyjątkowo korzystnie wpływają na organizm. Usuwają wolne rodniki, przeciwdziałają powstawaniu komórek nowotworowych, wspierają prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku, normalizują ciśnienie krwi, zapobiegają marskości wątroby i dysfunkcjom układu trawiennego, pozytywnie wpływają na pamięć i chronią przed rozwojem choroby Alzheimera, poprawiają wygląd skóry, włosów i paznokci, a przede wszystkim uzupełniają niedobory witaminowe i mineralne.

- Swoje właściwości prozdrowotne i lecznicze borówka amerykańska zawdzięcza zawartości witamin, składników mineralnych i innych substancji odżywczych, takich jak polifenole, garbniki, antocyjany czy fitoestrogeny - wyjaśnia Katarzyna Piątkowska, nauczycielka przedmiotów gastronomicznych w Zespole Szkół w Dobrzyniu nad Wisłą. - Owoce te są również niskokaloryczne i mają niski indeks glikemiczny, dzięki czemu mogą być spożywane przez osoby z insulinoopornością i cukrzycą typu 2.

Borówki amerykańskie to doskonałe uzupełnienie witamin i składników mineralnych w naszym organizmie. Średnio w 100 g owoców znajduje się: witamina C - 9,6 mg, tiamina (wit. B1) - 0,037 mg, ryboflawina (wit. B2) - 0,04 mg, niacyna - 0,4 mg, witamina B6 - 0,05 mg, kwas foliowy - 6 µg, witamina A - 54 IU, witamina E - 0,57 mg .

Dodatkowo owoce te bogate są w składniki mineralne takie jak: wapń, żelazo, potas, sód, cynk oraz magnez.

- Borówki słusznie zapracowały na miano superowocu – stwierdza Katarzyna Piątkowska. - Są produktem niskoenergetycznym, o wysokiej gęstości odżywczej, bogatym w aktywne związki roślinne o działaniu prozdrowotnym. To co jednak najważniejsze, są wyśmienite w smaku, doskonałe na surowo, a także w postaci przetworów: soków, dżemów, konfitur, kompotów czy przecierów.

Borówkowy sernik na zimno – przepis

Składniki:

• 1 kg mielonego twarogu (może być z wiaderka)
• 2 galaretki o smaku cytrynowym
• 1 galaretka o smaku czarnej porzeczki
• 2 galaretki krystaliczne o dowolnym smaku
• 4 szklanki borówek
• 2 łyżki cukru

Wykonanie:
Galaretki cytrynowe i porzeczkową rozpuścić w 3 szklankach wrzątku i odstawić do wystygnięcia. Krystaliczne przygotować według przepisu na opakowaniu i odstawić do powolnego stygnięcia. Dwie szklanki borówek przesmażyć z cukrem i zmiksować. Gdy galaretka zacznie tężeć, przelać ją do miski i ubijać mikserem. Musi się bardzo spienić. Połączyć ją z twarogiem i zmiksowanymi borówkami. Doskonale wymieszać, by powstała jednolita masa. Przelać ją do pucharków lub szklanek, pozostawiając miejsce na borówki i galaretkę. Wstawić do lodówki. Gdy masa borówkowa stężeje, na wierzch posypać borówki i zalać galaretką. Krystaliczna galaretka najlepiej wyeksponuje owoce. Ponownie wstawić do lodówki.
Ten deser najlepiej przygotować w sobotę wieczorem, by delektować się nim w niedzielę!